Peynir Altı Suyu Tozu, peynir altı suyu tozu, mayalı peynir yapımı sırasında kazein ve yağın ayrıştırılma işleminden sonra peynirin yapım tekniğine bağlı olarak geri kalan bileşimin, yani peynir altı suyunun toz haline getirilmiş şeklidir. Peynir çeşitliğinin artması ve buna bağlı olarak peynir üretimindeki artış peynir altı suyunun da fazla olmasını sağlamaktadır. Peynir üretimi yapan büyük firmalara peynir altı suyunun yan bir ürün olarak kullanılması zorunlu hale getirilmiştir. Çünkü peynir altı suyu atık madde olarak suya karıştırıldığında inanılmaz boyutlarda çevre kirliliğine sebebiyet vermektedir. Bu bakımdan peynir altı suyu tozu üretilmektedir ve buz toz kendine pek çok kullanım alanı bularak değerlendirilmektedir.

Peynir altı suyu laktoalbumin, laktoglobulin gibi önemli süt proteinlerinin yanı sıra laktoz, yağ, mineral madde ve değerli vitaminler içerir. Bundan dolayı da neredeyse sütün en değerli kısımları bu suyun içinde kalır. Peynir altı suyu tozu, özellikle gıda endüstrisinde besin maddelerine lezzet verme amacı ile kullanım alanı bulur. Peynir altı suyu tozundan özellikle cips şeklindeki çerezlerin kaplanmasında, bazı sodalarda, hazır çorbalarda, çeşnilerde çeşitli kraker, pizza, makarna, kurabiye ve bisküvilerde faydalanılmaktadır. Peynir altı suyu tozu ile üretilen gıdalar tamamen peynir tat ve aromasına sahip olmaktadır.

Evaporatör isimli cihazlar yardımı ile peynir altı suyunun uçurularak konsantre edilmesi yöntemi ile peynir altı suyu tozu elde edilir. Peynir tozu üretimi için öncelikle bir peynir emülsiyonu hazırlanır. Peynir emülsiyonunda ufak haldeki küçük peynirler, içme suyu ve emülsülfiye edilmiş halde tuz kullanılır. Bu emülsiyonun içeriğine lezzet verici maddeler, renklendiriciler, antioksidan içeren besinler, peynir altı suyu, süt kuru hammaddesi, maltodekstrin ve süt yağı ilave edilir. Ana madde peynir altı suyu olduğundan dolayı peynir altı suyu tozunun lezzeti tamamen hangi çeşit peynir üretiminden arta kalan su olduğu ile alakalıdır. Ayrıca diğer bileşenler, hidrolize tereyağı, modifiye peynir, monosodyum glutamat ve maya özü de aromayı belirleyen diğer etmenlerdir.

Peynir altı suyu tozu peynirden gelen kuru maddenin düşük, orta ve yüksek seviyeli olmasına göre değişir. Peynirden gelen kuru maddenin yüksek olması durumunda üretilmiş olan peynir tozları sadece tuz, su ve antioksidan içeriklidir. Taze peynirlerin peynir tozu üretiminde kullanılması yüksek viskoziteye neden olmaktadır. Bundan dolayı peynir altı suyundan elde edilen peynir tozu daha maliyetsizdir hem de değerli su en şekilde kullanılmış olur.